فن کویل و معرفی انواع آن

فن کویل یکی از انواع دستگاه های تهویه مطبوع است که برای تهویه هوا و تامین سرمایش و گرمایش در ساختمان های مسکونی، تجاری و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد که در ادامه بیشتر درباره کاربرد و ویژگی های فن کویل صحبت خواهیم کرد با ما همراه باشید.

فن کویل چیست؟

فن کویل دستگاهی است که از کویل های (لوله های) گرم، سرد و یک فن و موتور و دریچه تشکیل شده که در سیستم های تهویه مطبوع، ساختمان ها، مراکز تجاری و مسکونی مورد استفاده قرار می گیرند. فن کویل ها کاربرد آنها برای کنترل دمای محیطی اند که در آن نصب می شوند و معمولا به کانال متصل نمی شوند. با ترموستات توسط کلید on/off کار می کنند. آنها ممکن است در کابین های ایستاده، درون دیوارها یا سقف های کاذب نصب شوند . فن کوئل معمولا هوا را به طور مستقیم تخلیه می کنند هر چند برخی ممکن است به کانال های کوتاه نصب شوند. از اجزای تشکیل دهنده سیستم تهویه می توان به فن که وظیفه پمپاژ هوا و انتقال آن به محیط خارجی اشاره کرد. مبدل حرارتی تشکیل شده از لوله های آلومینیومی یا مسی که جریان آب سرد و گرم به راحتی از آنها عبور می کند.

نحوه عملکرد فن کویل

آب گرم یا سرد را فن کویل ها، از واحد مرکزی دریافت کرده و در تهویه مطبوع استفاده می کنند. فن کوئل می توانند توسط ترموستات سرخود یا سیمی به ترموستات کنترلی وصل گردند. اما در ساختمان های مدرن با سیستم مدیریت انرژی ساختمان توسط سیستم دیجیتالی کنترل می شود.

 کاربرد های فن کویل

سیستم تهویه کویل در انواع محیط های مسکونی، آپارتمان و ویلا ها، ساختمان های تجاری و اداری، هتل، لابی و فضا های عمومی، رستوران و سالن های غذاخوری کاربرد دارند. در رستوران ها برای تامین هوای تازه برای حفظ کیفیت هوا از این فن استفاده می کنند. در مراکز صنعتی برای تهویه فضا و جلوگیری از افزایش دما از این فن استفاده می شود. در کنار سایر تجهیزات تهویه صنعتی مانند هواساز و سیستم های سرمایشی دیگر از این فن استفاده می شود.در بیمارستان‌ها، فن کوئل برای تهویه و کنترل دمای اتاق‌های بیماران و فضاهای عمومی مانند لابی‌ها و راهروها استفاده می‌شوند. این سیستم‌ها به دلیل امکان تنظیم دمای دقیق، برای راحتی بیماران و کارکنان اهمیت دارند.در اتاق‌های جراحی، نیاز به دمای کنترل‌شده برای حفظ شرایط بهداشتی وجود دارد. فن کویل‌ها می‌توانند در این فضاها برای تأمین هوای مناسب استفاده شوند.

معرفی انواع فن کویل

فن کویل بر اساس نحوه نصب، شکل ظاهری، نوع عملکرد به چند دسته تقسیم می شود. از انواع فن کویل می توان به فن کویل سقفی توکار و روکار نیز اشاره کرد. سقفی توکار داخل سقف نصب شده و دریچه خروجی هوا قابل مشاهده است. اما در مدل های رو کار فن بر روی سقف نصب شده و در معرض دید قرار خواهد گرفت. از انواع ز می توان به ایستاده، سقفی کابینتی، سقفی نیز اشاره کرد که در ادامه به معرفی هر یک خواهیم پرداخت.

فن کویل ایستاده و کاربرد های آن

در مکان هایی که فاصله کف اتاق تا زیر پنجره کم باشد معمولا از نوع فن کوئل ایستاده کوتاه کوتاه استفاده می کنند و ترتیب هوادهی به طرف بالا یا به سمت جلو خواهد بود اگر این فویل ها داخل اتاق (آپارتمان) قرار بگیرند به دلیل صدایی که دارند ناراحت کننده هستند ولی برای ادارات راهروی خوابگاه ها و اماکنی که رفت و آمد در آنجا زیاد است مشکل تلقی نمی شود .

فن کویل سقفی کابینی

در زیر سقف نصب می شوند هوادهی در این فن کویل ها از دریچه جلو و جهت آن افقی است. این نوع فن کوئل به صورت روکار نصب می شود. کوئل سقفی کابینتی مناسب برای نصب در محیط های مسکونی، اداری و تجاری است. 

فن کویل سقفی

در بالای سقف کاذب نصب می شوند به همین جهت صدای آنها نسبت به دو مورد قبلی کمتر است. مشکل این نوع فن کویل ها ، عدم دسترسی آسان برای تعمیر یا تعویض فیلتر است. آب سرد یا گرم از درون کویل ها برای تغییر وضعیت فضا منتقل می شود، تجهیزات استفاده شده در تهویه مطبوع ساختمان ها برای حذف گرما چیلر یا برج خنک کننده و برای گرم کردن بویلر و هیتر می باشد. این سیستم تهویه به دو بخش تقسیم می شود: ۲ لوله ای یا ۴ لوله ای. در فن کوئل دو لوله ای ۱ لوله تغذیه آب و ۱ لوله برگشت داریم. لوله تغذیه، آب گرم یا سرد را با توجه به فصل سال تهیه می کند. در فن کوئل 4 لوله ای ۲ لوله آب تغذیه و ۲ لوله برگشت وجود دارد. در این شرایط می توانیم آب گرم یا سرد را به صورت همزمان برای مکان هایی که نیاز به گرما و سرما در بخش های مختلف ساختمان داریم فراهم کنیم.

موتور فن کویل

در داخل یک فن کویل، کنترل سرعت موتور فن برای تنظیم سرمایش و گرمایش فضای مورد نظر ضروری است. برخی از تولیدکنندگان کنترل این سرعت را با تنظیم شیر آب در ترانسفورماتور AC برای تامین قدرت موتور فن ایجاد می کنند که معمولا این تنظیمات در مرحله راه اندازی و ساخت ساختمان انجام می گیرد. سوییچ ساده کنترل سرعت فن برای افراد ساکن در محل دارای درجات مختلفی می باشد. سرعت فن و دمای اتاق به طور اتوماتیک توسط سیستم های مدیریت انرژی ساختمان کنترل می شود. موتور فن ها اغلب AC یا با خازن دائمی اسپلیت می باشند. اما اخیرا موتورهای DC  با تبدیل های الکترونیکی طراحی شده که قابلیت زیادی در صرفه جویی انرژی ، هزینه های اولیه و بازگشت سرمایه دارند.

روش های نگهداری از سیستم تهویه کوئل

فن کویل ها باید از لحاظ راندمان بهینه در سال کنترل شوند. مهم ترین بخش نگه داری فن کوئل، فیلترها می باشند که باید شسته یا تعویض شوند. اگر فیلترها به طور مرتب تمیز نشوند حجم هوای خروجی از آنها کم شده و فشار زیادی به فن وارد می شود. موارد دیگری که نیاز به کنترل دارند هواکش ها، کویل و سینی تخلیه می باشد.

مزایا و معایب استفاده از فن کویل

با استفاده از فن کوئل تجهیزات مرکزی گرمایش، سرمایش کوچکتر می شود.این سیستم صرفا نیاز به لوله کشی دارد که فضای کمتری نسبت به کانال کشی اشغال می کند.نصب لوله کشی و سیم کشی راحت تر از کانال کشی می باشد.قسمت های بدون سکنه ساختمان می تواند خاموش باشد که در هزینه صرفه جویی می شود. البته باید بدانید که این سیستم ها نیاز به نگهداری بیشتری نسبت به سیستم های تمام هوا دارند.کندانسه ها در هر واحد باید دفع گردند.مناطق داخلی ممکن است نیاز به کانال های جداگانه جهت خروج هوا داشته باشند.